4

Pamiętam, że kiedy zaczynałem swoją przygodę ze zwinnością, a było to już blisko 16 lat temu – podstawowym problemem, z którym wszyscy się borykaliśmy było to, jak przekonać naszych szefów do tego, że agile warto wprowadzić w firmie.

Dzisiaj jest odwrotnie. To szefowie pytają, jak mają przekonać swoich pracowników do tego, żeby pracować zwinnie. Mam tutaj na myśli, przede wszystkim, duże organizacje, które chcą być zwinne.

W przypadku dużych firm, wdrożenie agile wiąże się z bardzo poważną zmianą systemu operacyjnego firmy – stosowanych procesów, narzędzi, struktury organizacyjnej.

Dla pracowników jest to poważna zmiana. Zmiana, która wzbudza uzasadniony opór.

Dzisiaj chciałem wam napisać parę słów, jak sobie z tym oporem radzić.

Dlaczego ludzie boją się wdrażać agile?

Jest wiele mądrych sposobów na to, jak sobie radzić z oporem pracowników w firmie W moich projektach najbardziej sprawdza się ten, który podpatrzyłem u profesora Edgara Scheina – znanego speca od zmian organizacyjnych.

Lęk przed nauką

Schein mówi, że każda zmiana wiąże się przede wszystkim z naszym lękiem przed nauką. Nie chcemy uczyć się czegoś nowego. Boimy się, że sobie nie poradzimy, że będziemy postrzegani przez innych pracowników jak jacyś odmieńcy, organizacyjni dewianci. Boimy się oceny innych osób, utraty bezpieczeństwa. Nie jesteśmy świadomi korzyści, które zmiana ze sobą niesie.

Lęk przed przetrwaniem

Dla wielu osób ten lęk jest tak duży, że nie chcą się zmieniać.

Prof. Schein bardzo dużo czasu spędził, pracując z byłymi więźniami koreańskich obozów pracy. Jak twierdzi, 80% z nich przeżyło w tych obozach, bo nic nie robiło. Byli pasywni.

I bardzo podobnie jest w naszych organizacjach. Wiele osób woli się nie wychylać, żeby tę cholerną zmianę jakoś przetrwać. Jak wojnę.

Co ciekawe, spora część pracowników w ogóle nie ruszyłaby z miejsca, gdyby nie drugi lęk, o którym mówi Schein – lęk przed przetrwaniem.

Jak wam szef powie: „Jeżeli nie wdrożycie Scruma, to możecie zapomnieć o pracy w tej firmie!” – przyznacie, że działa to bardzo „motywująco”. 😉

Lęk przed przetrwaniem, to nic innego jak przymus do zmiany. Musisz się zmienić, inaczej stracisz stanowisko, nie będzie podwyżki, albo się rozstaniemy.

Jak w takim razie sobie z tym radzić? Czy powinniśmy wdrażać agile na siłę?

Dwie zasady

Schein podaje dwie zasady radzenia sobie z oporem przed zmianą:

• Zasada Nr 1 – Lęk przed przetrwaniem musi być większy, niż lęk przed nauką
• Zasada Nr 2 – Raczej powinniśmy zmniejszać lęk przed nauką niż zwiększać lęk przed przetrwaniem.

Niestety zdarzają się firmy, które próbują wdrażać agile, wzmacniając właśnie lęk przed przetrwaniem. Ma być agile i już. Niektórzy do końca nawet nie wiedzą, na czym cała ta zwinność polega. Wdrażamy, bo agile jest trendy!

Lepiej zmniejszać lęk przed nauką

Tymczasem, najlepsze efekty możecie uzyskać właśnie zmniejszając lęk przed nauką u pracowników.

Jak to zrobić? Jest kilka sposobów:

• Komunikacja wizji. Jasne komunikowanie tego, co chcecie osiągnąć i próba dotarcia z tą informacją do wszystkich osób w firmie. Tutaj bardzo duże znaczenie ma podejście kadry kierowniczej.
• Formalne szkolenie. Na przykład na temat metody, którą chcecie wdrożyć (Scrum, Kanban), procesów, narzędzi.
• Nieformalne szkolenia. Jeżeli są w waszej firmie osoby, które mają doświadczenie ze zwinnością, sami mogą zakasać rękawy i zabrać się za szkolenia. Ostatnio prowadziłem szkolenie u klienta, które składało się z dwóch części. Pierwszą prowadzili Scrum Masterzy. Ja dołączyłem później.
• Coaching. Przy dużych zmianach organizacyjnych pomoc zewnętrznego agile coacha jest bardzo przydatna. Dzisiaj już większości firm nie trzeba do tego przekonywać.
• Rozmowy. Mają gigantyczne znaczenie w pokonywaniu oporu przed zmianą. Na korytarzu. W kuchni. Przy ekspresie do kawy. Wszędzie gdzie tylko się da. O każdej porze.
• Pozytywne przykłady. Od jakiegoś czasu, praktycznie nie ma już firm, w których jeden lub kilka zespołu nie pracowałyby zwinnie. Wykorzystajcie to. Wykorzystajcie ich doświadczenia w firmowej „propagandzie” zmiany.
• Spójne podejście. Każda „gruba” zmiana powinna być dobrze przygotowana. To znaczy, powinna być spójna. Mieć konkretny plan działania. Wtedy ludzie też widzą, że podchodzicie do tematu serio.

To tylko kilka przykładów, które pomogą wam zmniejszać lęk pracowników przed zmianą.

I pamiętajcie: raczej zmniejszamy lęk przed nauką, niż zwiększamy lęk przed przetrwaniem.

Dajcie znać, jak wy sobie radzicie sobie z oporem przed wdrażaniem agile w firmie. A może w ogóle go nie ma? 😉